नेपालको इतिहासमा पृथ्वी नारायण शाह भन्दा पनि वीर कुनै मान्छेको नाम लिनु पर्दा म पुष्प कमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ को नाउँ लिन्छु, किन भने पृथ्वी नारायण शाहले भुरे टाकुरे राजाहरूलाई परम्परागत हतियार र रण कौशलका आधारमा जितेका थिए भने, प्रचण्डले चाहिँ राजा महेन्द्र भन्दा बढ्ता महत्त्वाकाङ्क्षी सम्राट् ज्ञानेन्द्रलाई आधुनिक हतियार र माओ च तुङको गुरिल्ला युद्धका […]
त्यजेदेकं कुलस्यार्थे, ग्रामस्यार्थे कुलं त्यजेत्; ग्रामं जनपदस्यार्थे, आत्मार्थे पृथिवीं त्यजेत् । (कुलको हितका लागि एक जनाको हित त्याग्नु पर्छ; गाउँको हितका लागि परिवारको हित त्याग्नु पर्छ; राष्ट्रको हितका लागि गाउँको हित त्याग्नु पर्छ; तर आफ्नो अस्तित्वका लागि पृथ्वीकै हित पनि त्याग्नु पर्छ ।) चाणक्य नीति अस्तित्व वादको चिनारी डा. माधव प्रसाद पोखरेल नेपाली साहित्यमा विश्वेश्वर […]
१. झर्रोवादी आन्दोलनका सहभागी डा.बल्लभ मणि दाहाल नेपालका प्रसिद्ध भाषा वैज्ञानिकको नाउँ हो। सं.२०१३ सालमा बनारसबाट बालकृष्ण पोखरेलको नेतृत्वमा ‘नौलेा पाइलो’ भन्ने पत्रिका निस्केको थियो। ‘झर्रो नेपाली आन्दोलन’ भन्ने नामले परिचित भाषिक आन्दोलन त्यसै पत्रिकामार्फत आएको हो। बल्लभ मणि दाहाल पनि त्यस आन्दोलनका एकजना सहभागी हुनुहुन्थ्यो। बालकृष्ण पोखरेल, तारानाथ शर्मा, कोशराज रेग्मी, बल्लभ मणि दाहाल, […]
गोरखा पत्रमा ‘नयाँ नेपाल’ को जन्म १. नेपाली भाषामा मात्र प्रकाशित हुने ‘गोरखा पत्र’ मा २०६४ साल साउन ४ गतेको निर्णय अनुसार नेपालका अरू मातृभाषामा पनि समाचार, सूचना र टिप्पणी प्रकाशित गर्ने एउटा स्तम्भ थपियो, जसमा प्राय दुई ओटा भाषाले दिनहुँ ठाउँ पाएको देखिन्छ । मातृभाषाको सङ्ख्या : राष्ट्रिय जनगणना र समाज भाषा वैज्ञानिक […]
नेपाल र भारतको मुख्य धर्म हिन्दु भएकाले यी दुई देशको साहित्य, कला, संस्कृति, समाज र सोचाइ राम्ररी बुझ्न र व्याख्या गर्न हिन्दुहरूका रामायण र महाभारत जस्ता दुइटा महाकाव्य र पौराणिक साहित्यको अध्ययन नगरी सकिँदैन । पौराणिक साहित्य भन्नाले १८ ओटा पुराण र १८ ओटा उपपुराण बुझ्नु पर्छ । ‘पुराण’ शब्दको अर्थ ‘पुरानो’ हो । रङ्गाचार्यले […]